Senin, 01 Februari 2016

Nyai Ageng Bagelen

Nyai Ageng Bagelen
Carios Nyai Ageng Bagelen
Nderek carios legendaries Nyai Ageng Bagelen punika cikal bakalipun tiyang-tiyang trah Bagelen, Nyai Ageng Bagelen punika sajatosipun asma aslinipun Rara Wetan, piyambakipun satunggaling Kenya ingkang sulistya ing warni, wasis nenun, remen ulah tetanen sarta remen nglampahi tapa brata, piyambakipun putranipun salah satunggaling tokoh kondang ing kukuban Bagelen ingkang asma Jaka Panuntun.
Kacarios Jaka Panuntun punika putranipun Raden Panularan salah satunggaling jagal lan ahli nderes nira, Raden Panularan putranipun Prabu Kandihawa saking negari Karipan, dene Prabu Kandihawa punika putranipun Prabu Daniswara saking Negari Medhangkamulan, dados Rara Wetan makaten sejatosipun pancen taksih tedhak turunipun ngaluhur.
Kathah jejaka ingkang sami kayungyun dhateng kasulistyanin Rara Wetan, lan kepengin mengku, Tumenggung Wingko salah satunggaling panguwaos ing kukuban Wingko kepranan sanget dhateng sang Rara, pramila lajeng utusan supados nglamar, namung panglamaripun katampik dening ingkang rama Jaka Panuntun kanthi pawadan bilih Rara Wetan dereng remen emah-emah, Tumenggung Wingko boten narimahaken pramila kanthi dhedemitan Rara Wetan lajeng kadhusta kabekta dhateng Wingko.
Sinareng prikso bilih Rara Wetan kadhusta, Jaka Panuntun tumunten mbujeng Tumenggung Wingko sainggo dados pancakara, ing salebetipun pancakara wau Jaka Panuntun kasoran, kuwandanipun kontal lan kantaka, kakinten Jaka Panuntun sampun tiwas, mila lajeng kabucal ing lepen lereng ingkang rikala semanten pinuju bena, kuwanda keli katut ilining toya.
Jaka Awu-awu Langit kaliyan Adipati Kayumunthu wekdal samanten nitih baita saking arah kidul, pirsa wonten kuwandha keli lajeng enggal-enggal paring pitulungan, ing wusana kuwandanipun Jaka Panuntun saged waluyajati, Jaka Panuntun lajeng nyariosaken sedaya lelampahanipun dhateng Jaka Awu-awu langit saha Adipati Kayumunthu.
Mireng carios punika, Jaka Awu-awu Langit lajeng kagungan ada-ada badhe nglurug dhateng Tumenggung Wingko ingkang murang tata. Kacarios Tumenggung Wingko punika pancen sakalangkung sekti, mila panglurugipun Jaka Awu-awu Langit boten sawantah, nanging mawi siasat, ethok-ethokipun ngajak-ajak aben sawung, ing babak kapisan dereng katingal menang kawonipun, sawungipun Jaka Awu-awu Langit punika jalunipun sakalangkung landhep, kacarios landheping jalu wau nepak ing sela ingkang kapancal, sela kasepat sapunika kasimpen wonten ing salebeting desa Awu-awu, sasampunipun lerem sawatawis, lajeng kawiwitan babak kaping kalih, ing babak punika swasana tetandhingan katingal sangsaya rame, ingkang sami ningali rintip tepung mubeng, rikala pinuju gayeng-gayenging kawontenen wau, Jaka Awu-awu Langit nyerang dadakan dhateng tumenggung Wingko, wusana Tumenggung Wingko manggih tiwas, jalaran sami mboten sumadiya para balanipun inggih sampun boten saget lumawan, Rara Wetan lajeng kapendhet dening Jaka Awu-awu Langit tumunten kakonduraken dhateng Bagelen.
Jaka Panuntun rumaos kapotangan budi dhateng Jaka Awu-awu Langit, pramila Rara Wetan lajeng kapalakramakaken kaliyan Jaka Awu-awu Langit kekalihipun sami gesang atut-runtut, sih-sinisihan, sasampunipun palakrami, Rara Wetan lajeng langkung kondhang mawi sebatan Nyai Ageng Bagelen.
Bebrayanipun nem-neman kekalih wau gesangipun katingal bagya mulya, saya sasampunipun kaparingan putra cacah 3, ingkang pambayun miyos kakung kaparingan nama Bagus Gentho, ingkang panggulu putrid kaparingan tenger Rara Pitrah, lan ingkang waruju ugi putrid kaparingan nama Rara Taker.
Kacariyos Nyai Ageng Bagelen punika prembayunipun ( payudara ) panjang, manawi pinuju nenun asring kasampiraken mewingking, papatan manawi putranipun badhe nyesep, namung sami ngenyot prembayunipun ingkang ibu saking wingking, pinuju taksih nyrempeng-nyrempengipun nenun, prembayunipun Nyai Ageng Bagelen kaemot pedhet cemeng ingah-ingahipun Bagus Gentho saking wingking, rumaosipun Nyai Ageng ingkang nyesep punika putranipun, pramila dipun kendelaken kemawon, nanging danguning dangu kok kraosbenten, tumunten dipun toleh, saiba kejotipun bilih priksa manawi ingkang nyesep wiwit wau punika pedhet cemeng, pedhet tumunten dipun penthungi ngantos pejah.

Jarwan Mardika saking
Buku Nyai Ageng Bagelen



Tidak ada komentar:

Posting Komentar